-
1 уравнять
сов. кого-чтопо величине, размеру и т.п.; в правах, положении и т.п.тигеҙләү, бер тигеҙ (тиң) итеү; тигеҙләү, тигеҙләштереү, тиңләштереү -
2 сгладить
1. сов. чтотигеҙ (шыма) итеү, тигеҙләү, шымартыу; йыйырсыҡты бөтөрөү2. сов. чтоуничтожить, умерить различияюҡҡа сығарыу, кәметеү3. сов. чтосмягчитьйомшартыу, һиҙелмәҫлек итеү, бөтөрөү, юйыу -
3 тождество
1. сполное сходствоберҙәйлек, тиңлек, оҡшашлыҡ2. с мат.тигеҙлек -
4 подпилить
1. сов. что(төптән) бысыу2. сов. чтоукоротитьбысып ҡыҫҡартыу3. сов. чторазг.подровнять пилкой, напильникомигәү, игәп тигеҙләү -
5 расправить
сов. что; в разн. знач.төҙәйтеү, турайтыу, тигеҙләү, яҙыу -
6 расправиться
Iсов.; в разн. знач.турайыу, төҙәйеү, яҙылыу, тигеҙләнеү, йәйелеүII1. сов. с кем-чемяза биреү, үс алыу, кәрәген биреү, иҫәпләшеү2. сов. перен., разг.съесть всёашап бөтөү, теүәлләү, йыпырыу, йыпыртыу -
7 оставить
1. сов.кого-чтоҡалдырыу2. сов. чтосохранить, приберечьҡалдырыу3. сов. чтопередать по наследствуҡалдырыу, биреп ҡалдырыу4. сов.кого-чтоҡалдырыу5. сов.кого-что, без чего-һыҙ/һеҙ ҡалдырыу6. сов.кого-чтоҡалдырыу, алып ҡалыу7. сов.кого-чтоташлау, ҡалдырыу, ташлап (ҡалдырып) китеү8. сов. что и с неопр.перестать заниматься чем.-л.туҡтатыу, өҙөү, сик ҡуйыу9. сов.кого; перен.бөтөү, юҡ булыу, китеүоставить в дураках (дураком) — төпһөҙ санаға ултыртыу, кәкре ҡайынға терәтеү, алданыу, һемәйеү
оставить в покое — тыныс ҡалдырыу, тынғы биреү, борсомау, теймәү
оставить за собой — йыраҡлашыу, артта ҡалдырыу
уҙып китеү, артта ҡалдырыу; оставить за собой что (закрепить за собой) — үҙеңә беркетеү
оставить с носом — ҡоро (буш) ҡалдырыу, төп башына ултыртыу
камня на камне не оставить — ер менән тигеҙләү, көлөн күккә осороу
-
8 дискриминация
ждискриминацияхоҡуҡтарҙы ҡыҫыу; сикләп, тигеҙ хоҡуҡ бирмәү -
9 дискриминировать
сов., несов. кого-чтотигеҙ хоҡуҡ бирмәү, хоҡуҡтарҙы ҡыҫыу (сикләү) -
10 зашпаклевать
-
11 земля
1. жместо жизниер, ер йөҙө, донъя2. жсушаер, ҡоро ер3. жпочватупраҡ, ер, балсыҡ4. жтерритория, находящаяся в чьём-л. владении или пользовании, используемая в сельскохозяйственных целяхер, урын5. ж высок.странаил, ерза тридевять земель — йәһәннәм төбөндә, ете ҡат ер аҫтында
земли под собой не слышать (не чуять) — ҡайҙа баҫҡанды белмәү, түбә күккә тейеү
(как, точно) сквозь землю провалился — ер упҡандай юҡ булды
словно из (из-под) земли вырасти — ҡапыл ҡалҡып сығыу, күктән төшкәндәй булыу
пуп земли ирон. — донъя кендеге (тотҡаһы)
-
12 накатать
1. сов. что, чего(күп итеп) тәгәрәтеү, тәгәрәтеп килтереп ҡуйыу2. сов.әүәләү, баҫыу, әүәләп яһау3. сов.укатать дорогутигеҙләү, шымартыу, юл һалыунакатать дорогу по лугу — болон аша күп йөрөп, юл һалыу
4. сов. спец.накат яһау, буяу менән ҡаплау (һырлау)5. сов. что, чего; прост.тиҙ генә яҙып (һыҙғылап) ташлау -
13 перерезать
1. сов. чтоҡырҡып (киҫеп) өҙөү (сығарыу)2. сов. чтоперекрытькәртәләү, киҫеү, быуыу3. сов. чтопересечькиҫеп үтеү4. сов.кого; разг.зарезать всех, многихһуйып бөтөрөү5. несов. см. перерезать -
14 рейка
1. жрейкатар йоҡа таҡта2. ж геод.рейкатигеҙлек һәм бейеклекте үлсәүҙә ҡулланыла торған бүлемле үлсәү таҡтаһы -
15 сгладиться
1. сов.шымарыу, тигеҙләнеү, ҡытыршыһы бөтөү2. сов.юҡҡа сыға барыу, кәмей (бөтә) төшөү3. сов.смягчитьсякәмеү, юйылыу, шымарыу -
16 точка
I1. жслед от прикосновения, уколатап, төрткө, тимгел2. жзнак препинаниянөктә, төрткө3. жместо в пространстве, на плоскостиурын, ер4. ж спец.нөктә5. жместо расположенияурын, нөктә6. ж в знач. сказ.; разг.конченовәссәләм, бөттөещё час поработаю и – точка — тағы бер сәғәт эшләйем дә – вәссәләм
точка в точку — теп-теүәл, тәңгәл генә (тура килтереү)
IIж см. точить 1-3 -
17 шаг
1. маҙым, атлам2. мзвуки шаговаяҡ тауыш(тар)ы3. мтемп движения при ходьбе, походкааҙым, йөрөш, атлауускорить шаг — аҙымды тиҙләтеү, тиҙерәк атлау
замедлить шаг — атлауҙы аҡрынайтыу, аҡрыныраҡ атлау
идти мелкими шагами — ваҡ аҙымдар менән атлау, ваҡ-ваҡ атлау
4. м перен.аҙым, хәрәкәт, сара5. м тех.аҙым, ара, ҙурлыҡчерепашьим шагом идти (двигаться) вперёд — бик яй үҫеү, бик бәләкәй уңыштарға ирешеү
в нескольких (двух, трёх) шагах — бик яҡын, эргәлә
на каждом шагу; что ни шаг — өҙлөкһөҙ, бер туҡтауһыҙ, аҙым һайын
один шаг (на шаг) от чего, до чего — бик яҡын
шаг за шагом: — 1) яй ғына, саҡ-саҡ
2) тайпылышһыҙ, эҙмә-эҙлекле рәүештә; шагом марш! — атларға!
отбивать (печатать, чеканить и т.п.) шаг — шаҡылдата баҫыу, матур итеп атлау
идти (шагать) шаг в шаг с кем — бер аяҡтан атлау, бер тактта атлау
сбиться с шага — тигеҙ атламау, такттан тайпылыу
ни на шаг; ни шагу — бер ҡайҙа ла, бер аҙым да
ни шагу назад (дальше, вперёд и т.п.) — урындан ҡуҙғалмаҫҡа
См. также в других словарях:
ТРАХОМА — ТРАХОМА. Содержание: Этиология...................... 736 Эпидемиология................... 738 Статистика и географическое распространение . . 74 0 Трахома как социально бытовая болезнь .... 743 Патологическая анатомия............. 743 Клиника … Большая медицинская энциклопедия